گلوکونات روی

روی یک ماده معدنی یافت شده در طبیعت است. مصرف آن برای رشد، بهبود و سلامتی بافت های بدن بسیار حیاتی است. در بین فرم های مختلف آن، گلوکونات روی اهمیت ویژه ای در درمان و جلوگیری از کمبود روی داشته و مورد استفاده قرار می گیرد. گلوکونات از تخمیر گلوکز حاصل می شود. مشهور ترین، و پایدارترین فرم با نیمه عمر بالا است در نتیجه عمر قفسه ای بالا دارد و جذب آن تقریبا بالا است.

روی می تواند تاثیر سودمندی بر کبد داشته و نیز برای ساخت استخوان ضروریست. بدن انسان مقدار مشخصی از این ماده را برای حفظ تجمع ویتامین   Eمهیا می کند و باعث افزایش جذب ویتامین A می شود. روی همچنین موجب تحریک آنزیم های مورد نیاز برای تقسیم و رشد سلولها می شود.

روی بر سلامتی پوست، مو، دندان و ناخن ها اثر می گذارد و سبب تقویت سیستم ایمنی بدن می شود. روی از موادمعدنی ضروری برای بدن است که در مایعات، بافت ها و ارگان ها یافت می شود. روی برای رشد طبیعی، سلامت استخوان ها، تنظیم خلق و خو ، تثبیت غشای سلولی، تکثیر سلول ها، رشد و تکامل دستگاه تولید مثل، تقویت ایمنی، تنظیم اشتها و حس چشایی و بویایی، تسریع التیام زخم وسلامت پوست لازم است. از آنجا که بدن قادر به ذخیره سازی روی نیست، ممکن است کمبود آن ایجاد شود که در بدن نشانه هایی را ایجاد می کند.

روی یکی از عناصرمعدنی است که پس از آهن نقش بسیار مهمی در بدن دارد. این عنصر حیاتی ، در فعالیت آنزیم های مربوط به سوخت و ساز  کربوهیدرات ها و پروتئین ها دخالت دارد. در سنتز پروتئین های ساختاری مو مانند کلاژن، کراتین و الاستین نقش دارد. میزان مناسبی از روی باعث تاثیرات مفیدی بر عملکرد سیستم ایمنی بدن ، تقویت قوه بینایی ، بویایی ، چشایی ، ترمیم زخم ها ، تقسیم سلولی و رشد و تکامل در دوران بارداری ، کودکی و بلوغ … می شود. به طور کلی بدن انسان از زمان شروع رشد تا قبل از اتمام سنین رشد به میزان مناسبی از روی نیاز دارد.

کمبود روی در بدن به دلیل اختلال در جذب ، افزایش دفع ، یا افزایش نیاز به روی بوده و سبب اختلالاتی نظیر نازک شدن موی سر، ترس از نور ، بد خوابی یا بی خوابی، اختلالات عصبی ، اختلال در رشد و ریزش مو می شود.

روی عنصری مهم و تاثیر گذار برای تقویت سلول های سیستم ایمنی بدن بوده و کمبود آن نیز بر توانایی سلول های سیستم ایمنی و عملکرد تاثیر مهمی دارد. عنصری ضروری در رشد ذهنی و جسمی است. کمبود روی سبب اختلالات عمیقی در رشد ذهنی و جسمی می شود. کمبود روی همچنین باعث کاهش تعداد اسپرم شده و مکمل آن می تواند سبب بهبود عملکرد جنسی و بالا رفتن قدرت باروری شود. تاخیر در بلوغ جنسی نیز از عوارض کمبود روی است.

خواص روی بر پوست ، مو و ناخن

مصرف روی برای بهبود زخم ها و سوختگی و همچنین سلامت پوست موثر است. به عبارتی ، روی ، نوعی ترمیم کننده بافتی و پوستی به شمار می رود. همچنین در تقویت و استحکام ناخن ها و رشد مو و جلوگیری از ریزش مو مفید می باشد.

هر فردی، جوان یا سالمند، برای زنده ماندن نیاز دارد بطور دائم روی دریافت کند. حتی گیاهان و حیوانات نیز برای بقا به روی نیاز دارند. روی در تمام سلول‌ها، اندام‌ها، استخوان‌ها، بافت‌ها و مایعات بدن وجود دارد

با اینکه کمبود شدید روی نادر است، ولی حدود ۲ میلیارد نفر تحت تأثیر کمبود خفیف روی هستند، پدیده‌ای که می‌تواند تمامی جنبه‌های سلامتی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. براساس پژوهش ها روی بر فعالیت بیش از ۳۰۰ آنزیم بدن موثر است که این آنزیم ها باعث ایجاد واکنش های بیوشیمیایی در بدن می شوند.

آمار های سازمان بهداشت جهانی نشان می دهد بیش از ۳۱ درصد از مردم در سراسر جهان دچار کمبود زینک هستند که به ویژه در مادران باردار می تواند سبب ابتلای جنین به انواع بیماری ها، نقص مادرزادی و زایمان زودرس شود.

گیاهخواران از جمله افرادی هستند که بیشتر از دیگران در معرض کمبود ماده معدنی روی در بدنشان قرار دارند، زیرا علاوه بر عدم مصرف گوشت قرمز که منبع غنی از عنصر روی است، به دلیل مصرف زیاد مواد غذایی گیاهی، دارای میزان بالای اسید فیتیک (phytic acid) دربدن خود هستند که مانع جذب زینک می شود؛ فیتیت در خوراکی هایی همچون گندم کامل، حبوبات و دانه های روغنی وجود دارد.

برخی بیماری ها از جمله اگزما و پسوریازیس هم با افزایش گردش خون سلولی سبب کمبود روی در بدن می شوند.  مصرف نکردن و یا کمبود مصرف غذا های حاوی گوشت قرمز نیز می تواند باعث کاهش روی در بدن شود، زیرا جایگزین های گوشت قرمز حاوی مقدار بسیار کمی روی هستند.

کمبود روی همچنین سبب سرماخوردگی ، دیر خوب شدن زخم ها، خستگی و حتی ناباروری در افراد می شود. ریزش و کم پشتی مو های سر، وجود نقطه های سفید بر روی ناخن ها، وجود آکنه و جوش صورت در محل چانه، کدر شدن رنگ دندان ها، سفید شدن پوشش روی زبان، بوی نامطبوع دهان، التهاب لثه، بروز زخم در دهان و لثه، تب خال، پوکی و نرمی استخوان از مهمترین این نشانه ها می باشند. (7،8). جدول زیر مقادیر مجاز مصرف روی در افراد با شرایط مختلف را نشان می دهد.